مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
مالیات بر ارزش افزوده یا به اختصار VAT مالیات غیرمستقیمی است که به تفاوت بین ارزش کالای عرضه شده با کالای خریداری شده در یک دوره معین تعلق میگیرد. به عبارتی مالیات بر ارزش افزوده به مابه التفاوت مالیات و عوارض فروش با مالیات و عوارض خرید در یک دوره معین؛ گفته میشود.
از آنجا که مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات بر مصرف است و در واقع مصرف بیشتر، پرداخت مالیات بیشتری را به همراه دارد؛ سازمان مالیاتی به منظور حمایت از اقشار کم درآمد، معافیتهایی برای برخی کالاها و خدمات ضروری و پرمصرف در نظر گرفته شده است.
برای چه کالاهایی معافیتهای ارزش افزوده اعمال میشوند؟
اغلب کالاهای پرمصرف معاف از ارزش افزوده هستند، هدف از این کار حمایت از اقشار کم درآمد است.
آیا صادرات کالاها از مالیات ارزش افزوده معاف هستند؟
پاسخ: بله! در صورتی کالاها از مراجع ذیربط مجوز یا سند و مدرک داشته باشند، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.
مواد قانونی معافیت ارزش افزوده
برابر مواد ۹، ۱۰، ۱۱ و ماده ۱۲ قانون مالیات بر ارزش افزوده، عرضه کالاها و ارائه خدمات زیر از مالیات و عوارض ارزش افزوده معاف هستند. همراهان گرامی دقت نمایید در این مقاله معافیتهای ارزش افزوده، شمارهگذاری بندها، با متن قانون دائمی ارزش افزوده متفاوت است. اما کلیه معافیت های ارزش افزوده بر اساس جدیدترین قوانین مصوب مالیات بر ارزش افزوده مورخ تیر ماه 1400 تهیه و تنظیم شده است
چه کسانی معاف از مالیات ارزش افزوده هستند؟
مشاغل و اصناف معاف از مالیات بر ارزش افزوده بر اساس قانون عبارتند از:
- کشاورزی و مشاغل مربوط به آماده سازی و بستهبندی محصولات آن
- دامپروری و مشاغل مرتبط با تولید و نگهداری دام
- کلیه فروشندگان کالاهای پرمصرف سبد تغذیه خانوار مانند: انواع گوشت و مرغ و ماهی، لبنیات، نانوایان، خواربار فروشان، میوه و سبزی فروشان، میادین میوه وتره بار
- تولیدکنندگان و عرضه کنندگان غذای آماده مانند رستورانهای بیرونبر
- فعالان در حوزه کاغذ و مطبوعات و چاپ
- تولیدکنندگان و تامین کنندگان مواد اولیه صنایع دستی مانند فرش دستبافت
- لوازم دندانپزشکی، تجهیزات و لوازم پزشکی و توانبخشی
- ارائه دهندگان خدمات پیشگیری، تشخیص، درمان و آرامستانها
- ارائه دهندگان خدمات بورس، بانک و بیمه
- شاغلین در حوزه آموزش، پژوهش و انتشارات
- فعالین در زمینه حمل و نقل و لیزینگ
- شرکتهای تامین نیروی انسانی و خدماتی
- ارائه دهندگان خدمات هتل (۳ ستاره و کمتر) و مهمانپذیرها
- مشاغل مربوط به تعمیر و نگهداری کالاهای نظامی، دفاعی و امنیتی
کالاهای معاف از ارزش افزوده
سازمان مالیاتی کالا و خدمات معاف از مالیات بر ارزش افزوده را به صورت تفکیکی و به تفصیل بیان کرده است. در ادامه لیست کالاهای معاف از ارزش افزوده را برای شما مطرح میکنیم.
کشاورزی و موارد وابسته به آن مانند کلیه محصولات کشاورزی فرآوری نشده و بذر، نشاء، نهال، سم و کود و ….
دامپروری و موارد وابسته مانند دام زنده و خوراک آن
کالاهای پرمصرف سبد تغذیه خانواده مانند شیر، پنیر و ماست، تخم ماکیان و آرد و نان
کالاهای مطبوعاتی و موارد وابسته مانند کالاها و مواد اولیه محصولات چاپ و مطبوعاتی و ….
کالاهای سرمایهای مانند انواع شمش طلا و فرش دستباف و …
داراییهای مصرفی در راستای اصل 44 قانون اساسی مانند هرگونه انتقال دارایی به/از صندوقهای سرمایه گذاری و …
کالاهای نظامی و امنیتی و موارد وابسته مانند رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردیو …
سایر کالاهای معاف
- انواع دارو و واکسن (انسانی و دامی)، لوازم مصرفی درمانی و لوازم توانبخشی
- کالاهای وارده همراه مسافر برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق قانون امور گمرک
- صنایع دستی تولید داخل، موضوع ماده 1 قانون حمایت از هنرمندان، استادکاران و فعالان صنایع دستی مصوب سال 1396؛ مطابق با لیست سالیانه ارسالی وزارت میراث فرهنگی به سازمان مالیاتی
معافیت ارزش افزوده برای خدمات
معافیت های ارزش افزوده ارائه برخی از خدمات را نیز شامل میشود. برخی از این موارد، معافیت های جدید ارزش افزوده هستند. به موارد زیر در مورد معافیت ارزش افزوده خدمات دقت نمایید:
- خدمات پیشگیری و درمانی، توانبخشی و حمایتی مربوط به انسان و دام
- خدمات مربوط به عملیات بانکی، مالی، اعتباری، سرمایه گذاری و … مربوط به بانکها، قرض الحسنهها و موسسات مالی و اعتباری
- خدمات مربوط به انواع بیمه، بازارهای سرمایه و نقل و انتقال سهام و واحدهای سرمایه گذاری
- خدمات آموزش، پژوهش و انتشارات با مجوز از مراجع ذیصلاح
- خدمات مربوط به انواع روشهای حمل و نقل و سود حاصل از تسهیلات لیزینگ
- خدمات ارائه شده توسط شرکتهای انسانی و خدماتی و شارژ دریافتی شرکتهای خدماتی بابت ارائه خدمات
- خدمات پذیرایی در هتلهای 3 ستاره و پایینتر، مهمانپذیرها و سایر مراکز اقامتی
- خدمات مربوط نصب، تعمیر و نگهداری کالاهای نظامی، دفاعی، امنیتی
- خدمات مربوط به انواع سود، جریمه، کمکهای دولتی، تامین سرمایه نقدی یا غیرنقدی و مواردی از این قبیل
نکات مهم
- بر اساس بخشنامه معافیت های ارزش افزوده شماره 1400/1338256 مورخ 1400/10/4 واردات موارد 1، 3 و 5 ماده 9 قانون دائمی ارزش افزوده (کلیه محصولات کشاورزی فرآوری نشده، بذر، نشاء، نهال، سم و کود و کالاهای پرمصرف در سبد تغذیهای همه خانوادهها) مشمول پرداخت ارزش افزوده اعلام شد.
- اعمال معافیتهای مالیاتی در خصوص مواد خوراکی، مشروط به دریافت گواهی سلامت از مراجع قانونی ذیصلاح است
- معافیت های ارزش افزوده باید به روشهای مختلف مانند اعلام در سامانه سازمان یا درج بر روی کالا، به اطلاع عموم مردم برسد
نرخ مالیات بر ارزش افزوده کالاهای خاص
یکی از نکات مهم قانون مالیات بر ارزش افزوده در سال 1400 نرخ مالیات بر ارزش افزوده کالاهای خاص هستند. با تصویب دائمی قانون مالیات بر ارزش افزوده، نرخ مالیات و عوارض کالاهای نفتی، فلزات گرانبها، سیگار، نوشابه و سایر کالاهای آسیب رسان به سلامت در فصل ششم (ماده 26) با جزئیات و در 4 دسته زیر مشخص شده است:
♦️ کالاهای نفتی
♦️ طلا، جواهر و پلاتین
♦️ نوشابه های قندی گازدار و بدون گاز و سایر کالاهای آسیب رسان به سلامت
♦️ انواع سیگار و محصولات دخانی
به پیوست میتوانید کالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده طبق قانون دائمی ارزش افزوده را دانلود و مطالعه نمایید.
