سامانه مودیان مالیاتی یکی از تحولات اساسی در نظام مالیاتی ایران است که با هدف شفافسازی معاملات، کاهش فرار مالیاتی و مبارزه با فاکتورهای صوری طراحی شده است. در این سامانه، یکی از مهمترین اجزا، شناسه کالا و خدمات است که هر کالا و خدمت را بهطور یکتا مشخص میکند.
شناسه کالا و خدمات در سامانه مودیان برای ثبت، پردازش و نظارت بر اطلاعات مالیاتی و تجاری کسبوکارها استفاده میشود. دریافت این شناسه، یک الزام قانونی برای تمامی مودیان مالیاتی است و کاربردهای زیادی در صدور صورتحساب الکترونیکی، گزارشدهی مالیاتی و نظارت بر زنجیره تأمین کالاها دارد.
در این مقاله، نحوه دریافت، ثبت، استفاده و مدیریت شناسه کالا و خدمات در سامانه مودیان را بهصورت جامع و کاربردی بررسی میکنیم.
شناسه کالا و خدمات چیست و چرا اهمیت دارد؟
شناسه کالا و خدمات یک کد یکتای ملی است که به هر کالا یا خدمت اختصاص داده شده و در سامانه مودیان بهعنوان مرجع ثبت و شناسایی کالاها و خدمات استفاده میشود.
کاربردهای اصلی ثبت شناسه کالا و خدمات در سامانه مودیان
کنترل معاملات و کاهش فرار مالیاتی: با ثبت الکترونیکی کالاها و خدمات، امکان صدور فاکتورهای صوری به حداقل میرسد.
افزایش شفافیت اقتصادی: تمام معاملات در سامانه مودیان قابل ردیابی و بررسی توسط سازمان امور مالیاتی است.
جلوگیری از قاچاق و تقلب در کالاها: کالاهای بدون شناسه یا با شناسههای نامعتبر قابل ارسال در سامانه مودیان نخواهند بود.
هماهنگی با سامانههای گمرکی، مالیاتی و تجاری: شناسه کالا با سامانه جامع تجارت، سامانه گمرک، سامانه انبارها و سایر سیستمهای دولتی همگامسازی شده است.
سهولت در مدیریت مالیاتی برای کسبوکارها: صدور صورتحساب الکترونیکی، ثبت اطلاعات فروش و محاسبه مالیات بهصورت خودکار و دقیقتر انجام میشود.
نحوه دریافت و ثبت شناسه کالا و خدمات در سامانه مودیان
-
ورود به سامانه جامع تجارت (NTSW) و ثبتنام
برای دریافت شناسه کالا، ابتدا باید وارد سامانه جامع تجارت ایران (NTSW) شوید و بهعنوان شخص حقیقی یا حقوقی ثبتنام کنید.
مراحل ثبتنام در سامانه جامع تجارت:
- ورود به سامانه و ایجاد حساب کاربری: اطلاعات موردنیاز شامل کد ملی، شماره موبایل، اطلاعات کسبوکار و نوع فعالیت را وارد کنید.
- احراز هویت الکترونیکی: فرآیند احراز هویت از طریق سامانه ثبتاحوال انجام میشود.
- ثبت اطلاعات کسبوکار: نوع فعالیت، مجوزهای مربوطه و دستهبندی کالاها یا خدمات خود را مشخص کنید.
- دریافت تأییدیه ثبتنام: پس از تأیید اطلاعات، حساب کاربری شما در سامانه فعال خواهد شد.
-
ثبت کالا در سامانه جامع تجارت
پس از ثبتنام در سامانه، لازم است کالاهای خود را ثبت کنید تا شناسه اختصاصی برای آنها صادر شود.
مراحل ثبت کالا :
- ورود به پنل کاربری در سامانه جامع تجارت
- انتخاب گزینه “مدیریت کالا و خدمات” و افزودن محصول جدید
- واردکردن اطلاعات دقیق کالا یا خدمت:
– نام کالا/خدمت
– کد تعرفه گمرکی (در صورت وارداتی بودن)
– برند، مدل و ویژگیهای فنی
– گروهبندی و دستهبندی کالا یا خدمت
-
تایید اطلاعات و دریافت شناسه کالا یا خدمات
نکته: شناسه اختصاصیافته، یک کد یکتا و غیرقابل تغییر است که برای تمامی گزارشهای مالیاتی، فاکتورهای فروش و سامانه مودیان استفاده خواهد شد.
-
انتقال اطلاعات شناسه کالا به سامانه مودیان
پس از دریافت شناسه کالا از سامانه جامع تجارت، لازم است این اطلاعات در درگاه شناسه کالا و خدمات سازمان مالیاتی به آدرس stuffid.tax.gov.ir ثبت شود.
پس از این مرحله، تمامی فاکتورهای الکترونیکی صادرشده توسط کسبوکار شما باید دارای شناسه کالا یا خدمات باشند.
مودیان مالیاتی برای دریافت شناسه اختصاصی خدمت میتوانند به سامانه portal.gs1-ir.org مراجعه نمایند.
برای دریافت شناسه اختصاصی خدمت، اشخاص برای دریافت یا استعلام شناسه اختصاصی خدمت اقدام میکنند ولی برای اخذ شناسه عمومی خدمت، تشکلهای صنفی، انجمنها و اتحادیههای مربوطه به نمایندگی از اعضای خود نسبت به اخذ شناسه خدمات به صورت عمومی اقدام مینمایند و برای صدور صورتحساب الکترونیک، در اختیار اعضای خود قرار میدهند.
نحوه اخذ یا استعلام شناسه عمومی کالا و خدمات
وزارت صمت با هماهنگی وزارت اقتصاد و دارایی برای راحتتر شدن فرایند صدور صورتحساب الکترونیکی، لیستی از دستههای کالایی با عنوان شناسه عمومی کالا منتشر نموده است. در این صورت تمامی مودیانی که در گام اول در صورت عدم امکان اخذ یا تعیین شناسه اختصاصی کالا میتوانند با انتخاب شناسه عمومی متناظر کالای خود از این لیست شناسه کالا برای صدور صورتحساب الکترونیکی استفاده نمایند.
نکته: همه مودیان مالیاتی باید برای اخذ شناسه اختصاصی کالا و خدمات به اقتضای کالاهای تولیدی یا وارداتی خود طبق شرایط ذکرشده در بالا اقدامات لازم را انجام دهند ولی اگر به هر دلیلی موفق نشدند شناسه اختصاصی برای کالا و خدمات دریافت کنند، میتوانند از شناسه عمومی کالا سامانه مودیان استفاده کنند
مودیان میتوانند برای دریافت آخرین فهرستهای شناسه عمومی کالا، به سامانه شناسه کالا و خدمات در سامانه مودیان سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی stuffid.tax.gov.ir مراجعه کنند. همچنین اشخاص باید به این نکته توجه داشته باشند که شناسه عمومی کالا توسط مودیان و فعالین اخذ نمیشود و متفاوت از فرآیند دریافت شناسه اختصاصی کالا است
وضعیت شمولیت ارزش افزوده و نرخ مرتبط در نشانی فوق توسط دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی تعیین و برای هر کالا و خدمت به تفکیک درج شده است
نحوه استفاده از شناسه کالا و خدمات در سامانه مودیان
-
صدور صورتحساب الکترونیکی با شناسه کالا
پس از ثبت شناسه کالا و خدمات، هنگام صدور صورتحساب الکترونیکی، لازم است که این شناسه در فاکتور درج شود.
برای صدور صورتحساب الکترونیکی، طبق اطلاعیههای 12 و 14 سازمان مالیات اصفهان، درج شناسه کالا و خدمات در سامانه مودیان الزامی است
فرآیند صدور صورتحساب الکترونیکی:
- ورود به سامانه مودیان با نرمافزار حسابداری متصل به سامانه
- انتخاب گزینه “ثبت صورتحساب جدید”
- واردکردن اطلاعات خریدار (نام، شناسه ملی، شماره اقتصادی)
- انتخاب کالاها و خدمات همراه با شناسه کالا و خدمات ثبتشده
- بررسی مبلغ و مالیات بر ارزش افزوده
- تأیید و ارسال صورتحساب به سامانه مودیان مالیاتی
نکته: اگر شناسه کالا در فاکتور درج نشود یا نادرست باشد، صورتحساب یا فاکتور به سامانه ارسال نمیشود و با خطای ” شناسه کالا معتبر نمی باشد” مواجه خواهید شد
-
کنترل و نظارت بر اطلاعات ثبتشده
تمام اطلاعات مربوط به کالاها و خدمات ثبتشده، در سامانه مودیان مالیاتی ذخیره میشود و قابل بررسی، ویرایش و اصلاح است.
مودیان باید بهصورت دورهای اطلاعات کالاهای ثبتشده خود را بررسی کنند تا از درستی اطلاعات و جلوگیری از مغایرتهای مالیاتی اطمینان حاصل نمایند.
جرایم مالیاتی و مشکلات ناشی از عدم ثبت شناسه کالا
برای جلوگیری از مشکلات مالیاتی و جرایم، مودیان مالیاتی باید:
شناسه کالا و خدمات را در سامانه جامع تجارت دریافت و در سامانه مودیان ثبت کنند.
هنگام صدور فاکتور، حتماً شناسه کالا را در صورتحساب درج کنند.
بهصورت دورهای اطلاعات کالاهای ثبتشده خود را بررسی و بهروزرسانی نمایند.
نتیجهگیری
شناسه کالا و خدمات در سامانه مودیان، یکی از مهمترین ابزارهای شفافیت مالیاتی و کنترل معاملات اقتصادی است. این شناسه باعث مدیریت بهتر فرآیندهای مالیاتی، کاهش تخلفات و افزایش شفافیت اقتصادی خواهد شد. برای اطلاعات بیشتر و راهنماییهای تخصصی، به صدر حساب مراجعه کنید.
دانلود موارد مورد نیاز: