محاسبه کسورات حقوق و دستمزد در سال 1404 سخت تر از هر زمان دیگری شده است. قوانین بیمه و مالیات به‌روزرسانی شده و الزامات جدیدی برای ثبت کارکرد کارکنان ایجاد گردیده است. بدین ترتیب هرگونه خطا در محاسبات می‌تواند هزینه‌های قابل توجهی را برای شرکت ها و سازمان ها ایجاد کند. شرکت های حسابداری حرفه ای به خوبی از لزوم اجرای دقیق محاسبات حقوق و دستمزد آگاهند چرا که این امر علاوه بر افزایش شفافیت صورت های مالی، باعث جلوگیری از جرایم بیمه ای و مالیاتی نیز میشود.
منظور از کسورات حقوق و دستمزد چیست؟
کسورات حقوق و دستمزد به مبالغی گفته میشود که در هنگام پرداخت از حقوق پرسنل کسر میشود. این کسورات ممکن است بر اساس قوانین و مقررات لازم الاجرا اتفاق بیفتد یا برپایه توافقات بین کارگر و کارفرما صورت بپذیرد. در واقع؛ منشا این کسورات را میتوان ملاکی برای طبقه بندی انواع کسورات در نظر گرفت.
- کسورات قانونی: به مبالغی از حقوق کارکنان، که بر اساس قوانین و مقررات باید از حقوق ایشان کسر شده و به حساب سازمان های مربوطه واریز شود کسورات قانونی گفته می شود مانند حق بیمه سهم کارگرو مالیات حقوق. کارفرما موظف است که ضمن انجام محاسبات دقیق، این مبالغ را از حقوق کارکنان کسرنموده و به حساب سازمان تامین اجتماعی و اداره امور مالیاتی واریز نماید.
- کسورات توافقی: منظور از کسورات توافقی مبالغی است که بر اساس توافق بین کارگر و کارفرما در هنگام تهیه لیست حقوق و دستمزد از مبلغ خالص پرداختی به ایشان کسر می شود. کسورات توافقی شامل وام‌ها، مساعده‌ها، بیمه‌های تکمیلی و تعاونی‌ها میشود.
- کسورات سازمانی و قراردادی: این کسورات را می توان زیرمجموعه ای از کسورات توافقی در نظر گرفت با این تفاوت که این کسورات براساس عملکرد واقعی پرسنل محاسبه می شود. مبالغی که بابت غیبت، تاخیر یا زود خروجی، یا به دلایل انضباطی( فقط بر پایه قوانین و آیین نامه داخلی) از حقوق کارمندان کسر میگردد در دسته کسورات سازمانی طبقه بندی می گردد.
نحوه محاسبه کسورات حقوق و دستمزد
اولین قدم برای محاسبه کسورات حقوق و دستمزد، شناخت دقیق حقوق مشمول و غیرمشمول است. منظور از حقوق مشمول بخش هایی از حقوق است که بر اساس قوانین و مقررات شامل کسرقانونی توسط کارفرما می باشد.
- حقوق مشمول: پرداخت‌های ثابت و مستمر شامل حقوق پایه، فوق‌العاده‌ها و مزایای مستمر.
- حقوق غیرمشمول: پرداخت‌های غیرثابت یا غیر مستمر مانند حق ماموریت و عیدی و حق سنوات
در گذشته محاسبه حقوق مشمول و غیرمشمول امر چندان دشواری به نظر نمی آمد. امروزه اما قوانین مالیاتی دستخوش تغییرات زیادی شده و تعیین حقوق مشمول و غیر مشمول برای هریک از کسورات قانونی می تواند متفاوت باشد. بدین ترتیب ، برای جلوگیری از اشتباهات جبران ناپذیرمحاسباتی، آگاهی داشتن از قوانین روزو بخشنامه های جدید به یکی از ضروری ترین نیاز های کارفرمایان تبدیل گردیده است. همکاری با شرکت حسابداری حرفه ای و شناخته شده مانند شرکت صدرحساب می تواند خیال کارفرمایان را از بروز چنین خطاهایی آسوده گرداند.
نحوه محاسبه حق بیمه تأمین اجتماعی در سال 1404
محاسبه حق بیمه تامین اجتماعی را می توان مهم ترین مرحله درمحاسبه کسورات قانونی در نظر گرفت. بر اساس قانون وبخشنامه های تامین اجتماعی ، نرخ حق بیمه تامین اجتماعی معادل 30 درصد از حقوق مشمول بیمه کارگران است .
مطابق قانون این مبلغ بین کارگر و کارفرما تقسیم میشود: 20درصد حق بیمه سهم کارفرما به علاوه 3درصد بیمه بیکاری که پرداخت ان برعهده کارفرماست و 7درصد سهم کارگر. کارفرما موظف است این مبلغ را به طور دقیق محاسبه کرده و پیش از پایان ماه بعد به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز نماید. از آنجایی که جرایم بیمه ای عموما غیر قابل بخشودگی هستند بهتر است با همکاری شرکت های حسابداری حرفه ای از بروزمشکلات در آینده جلوگیری نمایید.
مزایا و موارد مشمول حق بیمه 1404
برای محاسبه حق بیمه تامین اجتماعی ابتدا باید مزایای مشمول و معافیت های بیمه تامین اجتماعی را به طور دقیق شناسایی کنید. بر اساس ماده 2 قانون تامین اجتماعی، هرگونه وجوه و مزایای نقدی وغیر نقدی که به طور مستمر به کارگران پرداخت می شود مشمول کسرحق بیمه خواهد بود. بدین ترتیب میتوان مزایای مشمول حق بیمه به شرح زیر است:
- مزد، حقوق و دستمزد
- مزایای شغلی مستمر و فوق‌العاده
- حق تاهل
- اضافه کاری
- حق‌الزحمه
- شیفت کاری
- شب کاری و کشیک فوق‌العاده
- فوق‌العاده برای کارهای سخت و زیان آور
- حق مربوط به حضور در جلسات
- مزد بابت روزهای تعطیلی و مرخصی
- کمک هزینه مسکن
- بن خواروبار
- پاداش مستمر
- هزینه مربوط به ایاب و ذهاب کارکنان که به صورت ماهیانه پرداخت می شود
- دستمزد کارکنانی که به صورت کارمزدی مشغول کار هستند.
- دستمزد کارآموزان (در صورتی که به آن‌ها در حین یادگیری و آموزش حقوق پرداخت می شود.)
مزایای معاف از پرداخت حق بیمه در سال 1404
در هنگام تهیه لیست حقوق و دستمزد لازم است تا علاوه بر آشنایی با مزایای مشمول کسر حق بیمه، مزایای معاف را نیز شناسایی کنید. این مزایا عبارتند از:
- حق اولاد
- حق ماموریت
- بازخرید مربوط به ایام مرخصی
- عیدی
- حق سنوات
- خسارت اخراج
- حق شیر
- ما به التفاوتی که به ازای کمک هزینه مسکن و خواربار در ایام بیماری پرداخت می شود.
- پاداش نهضت سواد آموزی
- حق التضمین
- مزایایی که برای پایان کار پرداخت می شود
- خسارت های مربوط به اخراج از کار
- پاداش های مربوط به افزایش تولید
به این نکته توجه داشته باشید که سازمان تامین اجتماعی هر مبلغی که به طور مستمربه کارگران پرداخت شود را مشمول کسر حق بیمه در نظر میگیرد. صرف نظر از عنوان مبلغ پرداختی به کارکنان، جنبه ی استمرار در اولویت است.
محاسبه حداقل بیمه تامین اجتماعی در سال 1404
بر اساس مصوبه شورای عالی کار حداقل حقوق روزانه کارگران با افزایش 45 درصدی به 3463656 ریال افزایش پیدا کرد. به این ترتیب با در نظر گرفتن مبلغ بن خواروبارو کمک هزینه مسکن،حداقل دستمزد ماهانه کارگران مجردی که کمتر از یکسال سابقه دارند به 134,909,680 ریال رسیده است. بدین ترتیب
حق بیمه تامین اجتماعی سهم کارفرما = 134909680*23% برابر با31029226 ریال
و
حق بیمه تامین اجتماعی سهم کارگر=134909680*7% برابر با 9443678ریال
حقوق مشمول بیمه هر کارمند با توجه به حقوق پایه، سابقه کار، سمت و مزایای تعیین شده متفاوت است. توجه نمایید که هرگونه خطا در محاسبه حقوق مشمول کسر حق بیمه می تواند عواقب جبران ناپذیری برای شرکت ها و سازمان ها به دنبال داشته باشد.
حداکثر سقف بیمه تامین اجتماعی 1404 چقدر است
در سال ۱۴۰۴، سقف مبلغ بیمه تامین اجتماعی هفت برابر حداقل دستمزد روزانه تعیین شده است. بنابراین، حداکثر حقوقی که ماه های 30 روزه در سال 1404مشمول کسر حق بیمه است، حدود ۷۲ میلیون و ۷۳۶ هزار تومان در ماه است.
فعالیت‌های مشمول معافیت حق بیمه سهم کارفرما
بر اساس آیین نامه اجرایی قانون تامین اجتماعی، در کارگاه های کوچکی که کمتراز5 کارگر مشغول به کار هستند، کارفرمایان از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما معاف می باشند. این معافیت در اکثر کارگاه هایی که جنبه تولیدی، صنعتی و فنی دارند برقرار بوده و تا کنون 39 فعالیت به این فهرست اضافه شده اند.
برای داشتن بخشنامه های مربوطه از اینجا دانلود کنید.
بروشور اطلاع رسانی بیمه رانندگان، خبازان، کارگاه‌های تولیدی
کاهش مشارکت دولت در کارگاه‌های تا میزان ۵ نفر کارگر
مالیات حقوق در سال 1404
طبق ماده ۸۲ قانون مالیات های مستقیم ، درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر (اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران برحسب مدت یا کار انجام یافته به‌طورنقد یا غیرنقد تحصیل میکند، مشمول مالیات بر درآمد حقوق است. از آنجایی که طبق ماده 86 قانون مالیات های مستقیم، محاسبه، کسر و پرداخت مالیات حقوق بر عهده کارفرمایان قرار داده شده است، آگاهی ازبه روزترین قوانین بودجه ای و مالیاتی کشور برای کلیه کارفرمایان ضروری است.
نرخ مالیات حقوق ۱۴۰۴
در سال ۱۴۰۴، تغییرات جدیدی در معافیت ها و نرخ های مالیاتی حقوق کارمندان اعمال شده است. یکی از مهم‌ترین تغییرات، اضافه شدن یک پله جدید با نرخ مالیاتی ۲۵٪ است؛ در حالی که در سال ۱۴۰۳، پس از نرخ ۲۰٪، به‌طور مستقیم نرخ ۳۰٪ اعمال می‌شد و نرخ میانی وجود نداشت.
سقف معافیت حقوق و دستمزد در قانون بودجه 1404
سقف معافیت مالیات حقوق در سال 1404 مبلغ 288میلیون تومان در نظر گرفته شده است. به عبارت دیگر، کارگرانی که ماهیانه کمتر از 24 میلیون درآمد دارند از پرداخت مالیات معاف شده اند.
موارد معاف از مالیات طبق ماده ۹۱ قانون مالیاتهای مستقیم
پیش از محاسبه حقوق مشمول مالیات کارمندان ضروریست تا برای جلوگیری از بروز هرگونه خطای محاسباتی،در آمدهایی که مشمول پرداخت مالیات نیستند را شناسایی کنیم
براساس ماده ۹۱ قانون مالیاتهای مستقیم، برخی درآمدهای حقوقی مانند عیدی، حق سنوات و … از شمول مالیات معاف هستند. توصیه میکنیم برای اگاهی از لیست کامل این معافیت ها ماده 91 قانون مالیات های مستقیم را مطالعه نمایید.
نحوه محاسبه مالیات حقوق
برای محاسبه مالیات حقوق مراحل زیر طی می شود:
- تعیین حقوق و مزایای مشمول مالیات : شامل حقوق پایه، اضافه کاری، پاداش، مزایای نقدی مشمول مالیات
- کسر حق بیمه درمان سهم کارگرموضوع ماده 237 قانون مالیاتهای مستقیم ( به عبارتی هفت هفتم بیمه سهم کارگر)
- کسر مبلغ معافیت ماهیانه موضوع ماده 84 قانون مالیاتهای مستقیم ( جدول بالا)
- اعمال نرخ پلکانی : مابه التفاوت حقوق و معافیت مشمول درصدهای پلکان – ده درصد تا 30 درصد- میشود
مالیات حقوق در سال ۱۴۰۴ به‌صورت پلکانی محاسبه میشود و مهم‌ترین نکته در این بخش تفکیک دقیق حقوق مشمول مالیات است.
در این مرحله، اشتباه رایج، استفاده از نرخ ثابت یا عدم رعایت پلکان درآمدی است. یک شرکت حسابداری حرفه‌ای با سیستم‌های یکپارچه، این محاسبات را به صورت خودکار و بدون خطا انجام می‌دهد.
محاسبه کسورات توافقی
همانطور که پیشتر اشاره شد منظور از کسورات حقوق و دستمزد توافقی کسرمبالغی از پرداختی خالص به کارکنان بابت موارد توافق شده بین کارگر و کارفرماست. بازپرداخت اقساط وام های دریافتی کارکنان، بازپرداخت مساعده ها و مبالغی که به دلیل خطای محاسباتی به اشتباه به حساب کارگر واریز شده را میتوان در این گروه جای داد. برای محاسبه صحیح این دسته از کسورات عموما به ترتیب زیر عمل می شود
- بررسی مانده بدهی و اقساط جاری
- تعیین سهم کسر ماهانه از حقوق
- اعمال اقساط به ترتیب سررسید
- تطبیق با هر نوع پرداخت مشارکتی کارفرما
پیچیدگی این بخش در سال ۱۴۰۴ افزایش یافته است زیرا ممکن است چند وام همزمان فعال باشد یا اقساط ماهانه متفاوت باشند. علاوه بر این، هرچند این کسورات توافقی هستند، اما نمی توانند باعث شوند دریافتی کارمند از حداقل قانونی کمتر شود، مطابق ماده 44 قانون کارچنانچه کارگر به کارفرمای خود مدیون باشد در قبال این دیون وی، تنها می‌تواند مازاد بر حداقل مزد را به موجب حکم دادگاه برداشت نمود. در هر حال این مبلغ نباید از یک چهارم کل مزد کارگر بیشتر باشد.بدین ترتیب استفاده از کارشناسان، شرکت های حسابداری حرفه ای و سیستم‌های حرفه‌ای حسابداری حقوق و دستمزد برای ردیابی دقیق این موارد و جلوگیری از مشکلات قانونی برای کارفرمایان در آینده ضروریست.
محاسبه کسورات سازمانی
همانگونه که در ابتدا بیان شد، کسورات سازمانی مبتنی بر نحوه عملکرد واقعی کارمند در محیط کار بوده و محاسبه دقیق این بخش نیازمند ثبت صحیح کارکرد کارکنان و مستندسازی کامل است.
- غیبت: تعداد روزهای غیبت × حقوق روزانه
- تأخیر و زودخروجی: ساعات کسرشده × نرخ ساعتی حقوق
- کسورات انضباطی: تنها زمانی قانونی است که در آیین‌نامه داخلی ثبت شده باشد
- بازپرداخت اضافه پرداخت‌ها: مرخصی بیش از سقف یا پرداخت‌های اشتباه ماه‌های قبل
تعیین حقوق خالص کارگران
پس از محاسبه کسورات حقوق و دستمزد قانونی، توافقی و سازمانی، نوبت به محاسبه،ثبت و پرداخت حقوق خالص کارگران می رسد. یک شرکت حسابداری حرفه‌ای با رعایت و کنترل تمامی مراحل تضمین میکند تا حقوق خالص کارکنان دقیق، قانونی و بدون اشتباه محاسبه شود.
تطبیق حقوق خالص با کارکرد واقعی
- بررسی تطابق با قوانین بیمه و مالیات
- کنترل وام‌ها و تعهدات کارمندان
- بررسی مغایرت با ماه‌های قبل
- ثبت نهایی در دفاتر حسابداری و سیستم مالی
نکات حرفه‌ای برای مدیریت و کنترل کسورات حقوق و دستمزد ۱۴۰۴
برای اطمینان از صحت و دقت محاسبه کسورات حقوق و دستمزد، چند نکته عملیاتی وجود دارد که هر سازمان و هر شرکت حسابداری باید رعایت کند:
- به‌روزرسانی قوانین: تغییرات بیمه و مالیات ۱۴۰۴ را همواره در سیستم‌های حقوق و دستمزد اعمال کنید.
- ثبت منظم و دقیق کارکرد: غیبت، تأخیر، حقوق اضافه‌کاری و مرخصی‌ها باید به‌صورت سیستمی و دقیق ثبت شود تا محاسبه کسورات درست انجام شود.
- کنترل چندلایه: قبل از نهایی کردن فیش حقوقی، همه کسورات قانونی، توافقی و سازمانی باید بررسی و تطبیق داده شود.
- شفافیت با کارمند: اطلاع‌رسانی دقیق درباره کسورات و محاسبه حقوق خالص، از اختلافات و اعتراض‌های بعدی جلوگیری میکند.
- استفاده از سیستم‌های یکپارچه: نرم‌افزارهای تخصصی حسابداری حقوق و دستمزد باعث کاهش خطا و افزایش سرعت پردازش می‌شوند.
رعایت این نکات، علاوه بر کاهش ریسک، فرآیند حسابداری حقوق و دستمزد را حرفه ای تر، دقیق تر و مطابق با استانداردهای قانونی می‌گرداند. برای اجرای این روش‌ها به‌صورت حرفه‌ای و بدون خطا، استفاده از خدمات مجموعه صدرحساب بهترین گزینه است.
جمع‌بندی
محاسبه کسورات حقوق و دستمزد 1404 فرآیندی پیچیده و حساس است که نیازمند تجربه، دانش حقوقی و مهارت در حسابداری حقوق و دستمزد است. شناسایی دقیق حقوق مشمول و غیرمشمول، محاسبه درست بیمه و مالیات، کنترل کسورات توافقی و سازمانی و ثبت صحیح همه مراحل، تضمین میکند که حقوق خالص کارکنان دقیق و قانونی باشد. مجموعه صدرحساب با تجربه، سیستم‌های یکپارچه و تیم متخصص، آماده ارائه خدمات حرفه‌ای و دقیق در حوزه حسابداری حقوق و دستمزد است.
