در سالهای اخیر با توسعه سامانههای هوشمند مالیاتی و الزام کسبوکارها به ارسال اطلاعات از طریق سامانه مودیان، اهمیت دقت در تنظیم اظهارنامه مالیاتی بیشتر از گذشته شده است. با این حال، خطاهای محاسباتی، اشتباه در ورود دادهها و مغایرت با صورتحسابهای الکترونیکی باعث میشود بسیاری از مودیان به دنبال امکان اصلاح یا حذف اظهارنامه مالیاتی باشند. در چنین شرایطی همراهی یک شرکت مالیاتی مانند صدرحساب که به تمامی الزامات آموزش سامانه مودیان مسلط باشد، میتواند مسیر تصمیمگیری صحیح را روشن کند.
امکان اصلاح و حذف اظهارنامه مالیاتی
اصلاح اظهارنامه به دو دوره زمانی بستگی دارد:
1. اصلاح قبل از پایان مهلت قانونی
در این بازه، اصلاح بدون محدودیت قابل انجام است. مودی میتواند نسخه جدید اظهارنامه را مجدداً ارسال کند و آخرین نسخه، مبنای رسیدگی خواهد بود. مواردی که معمولاً نیاز به اصلاح دارند:
- اختلاف محاسبه سود و زیان سال مالی
- اشتباه در ثبت هزینههای قابل قبول مالیاتی
- مغایرت بین اظهارنامه و گزارشهای سامانه مودیان
- وارد کردن اشتباه در صورتحسابهای الکترونیکی یا اطلاعات خرید و فروش
این مرحله سادهترین و بیریسکترین زمان برای اصلاح اظهارنامه است.
2. اصلاح بعد از پایان مهلت قانونی
در این مرحله، اظهارنامه مالیاتی دیگر قابل ویرایش مستقیم نیست؛ اما راهکارهای قانونی وجود دارد.
- استفاده از مرحله رسیدگی
در زمان بررسی عملکرد، مودی میتواند تمام اسناد صحیح را ارائه دهد تا ممیز اصلاح لازم را اعمال کند.
- درخواست رسمی اصلاح
اگر اشتباهات اساسی باشد و با مستندات قابل اثبات، مودی میتواند درخواست اصلاح ارائه کند. اما پذیرش آن به تشخیص کارشناس مالیاتی وابسته است و مستلزم منطبق بودن اطلاعات با دادههای سامانه مودیان است.

امکان حذف اظهارنامه مالیاتی
حذف اظهارنامه موضوعی محدودتر از اصلاح است و تنها در چند حالت مشخص قابل انجام است.
1. حذف به دلیل ارسال اشتباهی اظهارنامه
اگر اظهارنامه برای سال عملکرد اشتباه یا نوع فعالیت نادرست ارسال شده باشد، امکان درخواست حذف وجود دارد.
2. حذف در صورت اثبات عدم فعالیت
درصورتیکه مودی ثابت کند در سال عملکرد هیچگونه فعالیت اقتصادی نداشته و ارسال اظهارنامه اشتباه بوده، امکان حذف و جایگزینی اظهارنامه عدم فعالیت فراهم است.
3. حذف به دلیل خطاهای سیستمی
در موارد نادر که سامانه یا فرآیند ارسال به شکل اشتباه عمل کرده باشد، با ارائه مستندات امکان حذف وجود دارد.
چه مواردی قابل حذف نیستند؟
- اظهارنامهای که پس از رسیدگی قطعی شده باشد
- اظهارنامهای که با دادههای سامانه مودیان تثبیت شده باشد
- اظهارنامهای که بدون دلیل معتبر قصد تغییر ماهیت آن وجود داشته باشد
ارتباط سامانه مودیان با اصلاح و حذف اظهارنامه مالیاتی
اجرای الزامات جدید و الزامی بودن آموزش سامانه مودیان باعث شده هر اشتباه در اظهارنامه سریعاً توسط سیستم کشف شود.
از این رو هماهنگی کامل این اطلاعات ضروری است:
- فاکتورهای الکترونیکی
- گزارشات فروش و خرید
- صورتحسابهای صادره
هر مغایرتی میتواند مانع از پذیرش درخواست اصلاح یا حذف شود.

پیامدهای اصلاح نکردن اظهارنامه مالیاتی
اصلاح نکردن اظهارنامه مالیاتی زمانیکه اشتباه یا مغایرتی در آن وجود دارد، میتواند برای مودی پیامدهای سنگینی ایجاد کند. با توجه به اینکه امروز دادههای سامانه هوشمند مالیاتی و اطلاعات ثبتشده در سامانه مودیان بهطور خودکار با اظهارنامه تطبیق داده میشود، هر عدماصلاح میتواند بلافاصله در فرآیند رسیدگی تأثیر بگذارد.
-
افزایش جرایم قانونی
هرگونه اشتباه محاسباتی یا ثبتنشده بودن درآمدها و هزینههای واقعی، میتواند منجر به صدور برگه تشخیص با جرایم قابلتوجه شود. جرایم کتمان درآمد، عدم تطبیق با مستندات سامانه مودیان یا ثبت هزینههای غیرقابلقبول، تا درصدهای قابلتوجهی محاسبه میشوند و عدم اصلاح اظهارنامه ریسک وقوع این جرایم را چند برابر میکند.
-
احتمال علیالرأس شدن
زمانی که اظهارنامه با اطلاعات واقعی مودی یا دادههای سامانه مطابقت نداشته باشد، ممیز میتواند اظهارنامه را غیرقابل اتکا تشخیص دهد. در چنین شرایطی احتمال علیالرأس شدن وجود دارد که معمولاً نتیجه آن افزایش مالیات قطعی است.
-
تضاد با دادههای سامانه مودیان
با توجه به اینکه گزارشهای فروش، خرید، صورتحسابهای الکترونیکی و کارکردهای ثبتشده در سامانه مودیان مرجع اصلی تطبیق هستند، هرگونه اختلاف اصلاحنشده میان این دادهها و اظهارنامه، باعث فعال شدن هشدارهای سیستمی و سختگیری بیشتر در رسیدگی میشود.
-
رد دفاتر یا کاهش اعتبار آنها
عدم هماهنگی دفاتر قانونی با اطلاعات درجشده در اظهارنامه مالیاتی، در رسیدگی میتواند منجر به رد دفاتر شود. این موضوع شرایط مالیاتی مودی را پیچیدهتر کرده و منجر به اعمال ضرایب سنگینتر خواهد شد.
-
افزایش مدت رسیدگی و حساسیت ممیز
وقتی اشتباهات اصلاح نشوند، فرآیند رسیدگی طولانیتر، حساستر و با درخواست مدارک بیشتری همراه خواهد بود. این موضوع فشار زمانی و ریسک اشتباهات بعدی را افزایش میدهد.
-
از بین رفتن فرصت استفاده از بخشودگیها
در بسیاری از موارد، اگر مودی پیش از رسیدگی اشتباهات را اصلاح کند، قابلیت استفاده از بخشودگی یا کاهش جرایم وجود دارد. اما عدم اصلاح، این فرصت را از بین میبرد.
جمعبندی
در تمام این مراحل، استفاده از تجربه یک شرکت مالیاتی حرفهای و تسلط به آموزش سامانه مودیان تأثیر مستقیم در جلوگیری از جرایم و کاهش ریسک در اصلاح و حذف اظهارنامه مالیاتی دارد. برای دریافت راهنمایی تخصصیتر و دسترسی به آموزشهای کاربردی، میتوانید به سایت صدرحساب مراجعه کنید.